Ngày 25-3, Nhà Trắng thông báo cả Nga và Ukraine đã nhất trí ngừng sử dụng vũ lực ở Biển Đen sau các cuộc đàm phán riêng rẽ giữa Mỹ với phái đoàn hai nước ở Saudi Arabia trong những ngày gần đây.

Theo CNN, Nhà Trắng đã tóm tắt các thỏa thuận mà Mỹ đã đạt được với Nga và Ukraine trong hai tuyên bố riêng biệt nhưng nội dung gần giống nhau. Cả hai tuyên bố đều nêu rõ, Mỹ và mỗi quốc gia tương ứng “đã nhất trí bảo đảm an toàn hàng hải, loại bỏ việc sử dụng vũ lực và ngăn chặn việc sử dụng tàu thương mại cho mục đích quân sự ở Biển Đen”.

Một tàu chở ngũ cốc ở Biển Đen. Ảnh: france24.com.

Trong cuộc họp báo tại Kiev, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận Ukraine đã đồng ý ngừng sử dụng vũ lực ở Biển Đen. Trong khi đó, Điện Kremlin tuyên bố Nga chỉ thực hiện thỏa thuận ngừng bắn ở Biển Đen khi các hạn chế đối với các ngân hàng và xuất khẩu thực phẩm, phân bón của nước này được dỡ bỏ. Các lệnh trừng phạt này được áp dụng sau khi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2-2022. Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các phóng viên rằng chính quyền của ông đang xem xét các điều kiện của Nga. “Chúng tôi đang cân nhắc tất cả các điều kiện đó ngay bây giờ. Có 5 hoặc 6 điều kiện”, ông Trump phát biểu tại Nhà Trắng.

Theo thỏa thuận với Nga, Mỹ cam kết sẽ giúp Nga khôi phục quyền tiếp cận thị trường thế giới cho hoạt động xuất khẩu nông sản và phân bón, giảm chi phí bảo hiểm hàng hải, tăng cường khả năng tiếp cận các cảng và hệ thống thanh toán cho các giao dịch như vậy. Reuters dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết, thỏa thuận bảo đảm an toàn hàng hải ở Biển Đen nhằm mục đích đưa Moscow trở lại thị trường ngũ cốc và phân bón, qua đó tạo ra lợi nhuận và bảo đảm an ninh lương thực toàn cầu.

Trong tuyên bố nêu rõ kết quả cuộc đàm phán với Ukraine, Nhà Trắng cho biết Mỹ vẫn cam kết hỗ trợ Kiev đạt được mục tiêu trao đổi tù nhân chiến tranh, trả tự do cho những dân thường bị giam giữ và trả lại những đứa trẻ Ukraine bị chuyển sang Nga.

Hai tuyên bố từ Nhà Trắng cũng lưu ý Mỹ và Nga cũng như Ukraine đã nhất trí xây dựng các biện pháp để thực thi lệnh ngừng tấn công vào các cơ sở năng lượng của Nga và Ukraine. Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết Kiev đã cung cấp cho Washington danh sách các cơ sở năng lượng mà họ muốn được bảo vệ. Trong khi đó, theo RIA Novosti, Điện Kremlin thông báo Nga và Mỹ đã thống nhất danh sách các cơ sở của Nga và Ukraine nằm trong diện hạn chế tấn công theo thỏa thuận đạt được sau cuộc đàm phán giữa Washington và Moscow tại Saudi Arabia. Trong thông báo trên Telegram, Điện Kremlin cho biết: “Danh sách các cơ sở của Nga và Ukraine đã được Nga và Mỹ thống nhất thuộc diện tạm cấm tấn công vào hệ thống năng lượng gồm: Nhà máy lọc dầu, đường ống dẫn dầu, khí đốt và các cơ sở lưu trữ, trạm bơm, hạ tầng phát và truyền tải điện, nhà máy điện, trạm biến áp, máy biến áp và hệ thống phân phối, nhà máy điện hạt nhân, đập thủy điện”.

Lệnh ngừng tấn công vào các cơ sở năng lượng của Nga và Ukraine bắt đầu vào ngày 18-3 và có hiệu lực trong 30 ngày. Thỏa thuận có thể được gia hạn nếu các bên nhất trí hoặc bị hủy bỏ nếu một trong hai bên không tuân thủ. Ngày 18-3 là thời điểm Tổng thống Mỹ điện đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin. Trong cuộc điện đàm này, ông Putin nhất trí ngừng tấn công vào hạ tầng năng lượng của Ukraine trong vòng một tháng và đã ngay lập tức ra lệnh cho Quân đội Nga thực thi.

Trong những ngày qua, Mỹ đã tiến hành ngoại giao con thoi nhằm tạo điều kiện cho cuộc đối thoại giữa Nga và Ukraine, qua đó hướng tới chấm dứt xung đột ở Ukraine. Ngày 24-3, các quan chức Mỹ và Nga đã tiến hành đàm phán tại khách sạn Ritz-Carlton ở thủ đô Riyadh của Saudi Arabia. Đây cũng là địa điểm mà phái đoàn Mỹ đã gặp phái đoàn Ukraine một ngày trước đó. Sau khi nhậm chức hồi tháng 1, ông Donald Trump đã đưa mục tiêu chấm dứt xung đột ở Ukraine trở thành một trong những ưu tiên của mình.

Theo Lâm Anh/QDND.VN

Link bài gốc